Βασιλική Έπαυλη Αγίας Τριάδας

Με μια ματιά

Στις όχθες του Γεροπόταμου, κοντά στη Φαιστό, σε ένα σημείο με ξεχωριστή φυσική ομορφιά, η βασιλική έπαυλη της Αγίας Τριάδας αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία μινωικής αρχιτεκτονικής στο νησί. Το «μικρό μινωικό ανάκτορο» της Αγίας Τριάδας, όπως το ονόμασαν οι Ιταλοί αρχαιολόγοι που το έφεραν στο φως στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, έχει μάλιστα δώσει  πλούσια ευρήματα, τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.

Χρονολογούμενο το 1.600 π.Χ., το κτιριακό συγκρότημα της Αγίας Τριάδας με την ιδιαίτερη χάρη και την εντυπωσιακή διακόσμηση αποτελείται από δύο πτέρυγες που σχηματίζουν ένα ακανόνιστο σχήμα L. Συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά της ανακτορικής αρχιτεκτονικής, αλλά σε μικρότερη κλίμακα, και διαθέτει «πολύθυρα», διαμερίσματα με φωταγωγούς, δωμάτια ιερών, συστήματα αποθηκών, θησαυροφυλάκια, εργαστήρια, κλιμακοστάσια, στοές, άνδηρα και εξώστες, δρόμους και πλακόστρωτες αυλές. Οι τοίχοι του ήταν επενδυμένοι με γυψολιθικέςπλάκες και διακοσμημένοι με τοιχογραφίες, που ξεπερνούν σε αριθμό τις τοιχογραφίες ολόκληρης της μινωικής Κρήτης. Στο συγκρότημα υπήρχε και δεύτερος όροφος, όπως μαρτυρούν τα πολλά κλιμακοστάσια που σώζονται.

Περιήγηση και στάσεις

Ξεκινήστε την περιήγησή σας από τα δωμάτια στο νότιο τμήμα της έπαυλης, που μάλλον χρησίμευαν ως βοηθητικοί χώροι. Σε έναν από αυτά βρέθηκε μάλιστα το περίφημο λίθινο «κύπελλο της αναφοράς», με εντυπωσιακές παραστάσεις, το οποίο εκτίθεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Στο βορειοδυτικό τμήμα, οι χώροι διαμονής του βασιλιά περιλάμβαναν μία κεντρική αίθουσα, που συνδέεται μέσω δύο «πολυθύρων» με μία περίστυλη αυλή και ένα φωταγωγό, ένα δωμάτιο με «θρανία» και άλλο μικρότερο με αλαβάστρινο πόδιο, το οποίο ίσως χρησίμευε ως κλίνη. Συνεχίζοντας τη γνωριμία σας με τον χώρο στα βορειοανατολικά του πολύθυρου, έχετε υπόψη σας πως εδώ βρέθηκε το λεγόμενο «αρχείο» με πολλά πήλινα σφραγίσματα, ενώ ακολουθεί δωμάτιο που ήταν τοιχογραφημένο με παραστάσεις κρίνων και αγριόγατων. Σε παραπλήσιο χώρο βρέθηκαν 9 χάλκινα τάλαντα, στοιχείο που έδωσε την ονομασία στο δωμάτιο αυτό ως «θησαυροφυλάκιο». Στα δυτικά, τα υπολείμματα κλιμακωτού δρόμου που θα συναντήσετε ονομάστηκαν από τους ανασκαφείς «ράμπα της θάλασσας».

Μη χάσετε

Αξίζει να θαυμάσετε από κοντά τα αξιόλογα ευρήματα της έπαυλης της Αγίας Τριάδας, που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Εκτός από πολλά εξαιρετικά δείγματα της κεραμικής τέχνης, θα δείτε ένα σημαντικό αρχείο από πινακίδες Γραμμικής Β΄ και τρία λίθινα αγγεία με ανάγλυφες παραστάσεις, όπως το περίφημο ρυτό των πυγμάχων και το πανέμορφο αγγείο των θεριστών. Από τα πιο ιδιόμορφα ευρήματα είναι ένα πήλινο ομοίωμα της μινωικής θεάς σε κούνια. Το πιο σημαντικό, όμως, και από πολλές απόψεις ενδιαφέρον εύρημα είναι η σαρκοφάγος της Αγίας Τριάδας, που φέρει εικονογράφηση τελετής θυσίας.