Κουφονήσι Λασιθίου

Όχι μόνο κατοικήθηκε αδιάλειπτα από τους Πρωτομινωικούς έως τους Παλαιοχριστιανικούς χρόνους η εξωτική νησίδα Κουφονήσι, αλλά στη ρωμαϊκή εποχή αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς επεξεργασίας της πορφύρας, της πολύτιμης βαφής που προέρχεται από όστρακο της θάλασσας και δίνει ένα χαρακτηριστικό βαθυκόκκινο χρώμα. Εδώ ήκμασε επί αιώνες ένας ολόκληρος οικισμός, τα ίχνη του οποίου έφεραν στο φως συστηματικές ανασκαφές από τον αρχαιολόγο Νικόλαο Παπαδάκη με σπουδαία ευρήματα, όπως το πέτρινο θέατρο, τα δημόσια λουτρά και η ρωμαϊκή έπαυλη. Η επίσκεψη στο ακατοίκητο νησί, νοτιοανατολικά της Ιεράπετρας, θα σας αποκαλύψει έναν τόπο μοναδικού φυσικού κάλλους, με ονειρεμένες παραλίες, συγκλονιστικά νερά, σπηλιές-ασκηταριά και την ιστορία πανταχού παρούσα.

Περιήγηση και στάσεις

Ξεκινήστε από τη βορειοανατολική άκρη του νησιού, όπου σε μικρή απόσταση από την παραλία, θα δείτε το καλοδιατηρημένο λίθινο θέατρο χωρητικότητας περίπου 1.000 ατόμων. Η ορχήστρα, σχεδόν ημικυκλική, ήταν επενδυμένη με πήλινες πλάκες, ενώ το εν μέρει σωζόμενο σκηνικό οικοδόμημα, περιλαμβάνει παρασκήνιο, λογείο, υποσκήνιο καθώς και την ανατολική πάροδο που κάποτε ήταν στεγασμένη με θόλο. Το κτίριο λεηλατήθηκε άγρια και καταστράφηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα, πιθανώς από φανατικούς Χριστιανούς.

Το δεύτερο σημαντικό οικοδόμημα του οικισμού ήταν το κτίριο των Δημοσίων Λουτρών (Balineae), σε χρήση από τον 1ο έως και τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Γύρω από κήπο εκτείνονται τα δωμάτια: το κεντρικό λεβητοστάσιο -του οποίου οι τοίχοι σώζονται σε ύψος 4 μέτρων- δύο υπόκαυστα, λουτρώνες για εφίδρωση και αποδυτήρια.

Στον οικισμό, που εκτείνεται στα νοτιοανατολικά του θεάτρου, ξεχωρίζει το  σπίτι-έπαυλη, του οποίου σώζονται οκτώ δωμάτια. Διαθέτει επιβλητικό πρόπυλο, μαγειρεία και οικιακό εργαστήριο για την επεξεργασία της πορφύρας. Σε δύο δωμάτια, το πάτωμα ήταν στρωμένο με άσπρες και μαύρες ψηφίδες σε γεωμετρικά σχέδια. Στο νότιο μέρος του νησιού βρίσκεται ναός, διαστάσεων 18Χ15,70μ., του οποίου σώζεται μόνο το κρηπίδωμα. Δίπλα στο ναό, βρέθηκαν δύο μεγάλα κομμάτια ενός κολοσσιαίου λατρευτικού αγάλματος που παρίστανε καθιστή σε θρόνο θεότητα και ξεπερνούσε σε ύψος τα 2,5 μ.

Εντυπωσιακή είναι η σειρά μεγάλων θολωτών δεξαμενών που με κτιστούς αγωγούς διοχέτευαν νερό στην πόλη. Στη δυτική ακτή, σπήλαια έχουν χρησιμοποιηθεί ως ξωκλήσια με χαράγματα που παριστάνουν αγίους και επιγραφές (ένα απ’ αυτά σώζει χρονολογία 1638).

Μη χάσετε

Αξίζει να κάνετε τον γύρο του νησιού με εκδρομικό καραβάκι ή σκάφος, για να κολυμπήσετε στα υπέροχα νερά του και να περιηγηθείτε στα αρχαία σπαράγματα, με φόντο τοπία εξωτικής ομορφιάς.